NAREW – cerkiew p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego

NAREW – cerkiew p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego, wzniesiona w latach 1881-1885.
Historia parafii w Narwi sięga do początku XVI wieku. W 1529 roku ufundowana została cerkiew w Narwi, jednak zachowane źródła nie pozwalają jednoznacznie określić fundatora świątyni. Pierwsza wzmianka źródłowa o istnieniu cerkwi ruskiej w Narwi przy ulicy Bielskiej pojawiła się w rejestrze pomiary włócznej z 1560 roku. Natomiast pierwszy dochowany opis cerkwi pochodzi z 1772 roku. Według Klirovoj Vedomosti z 1846 roku cerkiew i plebania zostały wybudowane na jednym placu, zaś liczba wiernych w parafii wynosiła 2244 osoby zamieszkałe w 282 domach. W 1847 roku liczba wiernych wynosiła już 2284 osoby, zaś cerkiew parafialna znajdowała się w dekanacie bielskim diecezji litewsko - wileńskiej.
W 1882 roku przystąpiono do budowy nowej drewnianej cerkwi, którą 9 maja 1885 roku poświęcono - świątynia ta jest po dzień obecny cerkwią parafialną w Narwi. W 1901 roku cerkiew w Narwi znalazła się w diecezji grodzieńskiej, zaś liczba parafian wynosiła w 1905 roku 3098 osób. W 1913 roku dookoła parafialnej cerkwi wzniesiono ogrodzenie kamienne z bramą wejściową. W okresie I wojny światowej liczba wiernych parafii narewskiej uległa zmniejszeniu, gdyż miejscowa ludność podczas wojny ewakuowała się w głąb Rosji. W okresie międzywojennym cerkiew w Narwi uzyskała status parafii etatowej, której duchowny otaczał opieką sąsiednie parafie.
Po II wojnie światowej spora liczba wiernych znowu wyjechała do Związku Radzieckiego, a cerkiew w Narwi weszła w skład diecezji warszawsko - bielskiej, zaś w latach 60-tych do dekanatu narewskiego. W roku 1985 dotkliwym ciosem dla Parafii w Narwi była zagadkowa śmierć jej proboszcza ks. prot. Piotra Popławskiego, który kierował parafią od 1968 roku.
12 kwietnia 1990 roku parafię narewską dosięgła kolejna ogromna tragedia. W Wielki Czwartek podczas czytania 12 Ewangelii wybuchł pożar, który strawił całe wnętrze świątyni w Narwi. Zebrani w świątyni wierni starali się ratować co mogli z płomieni, jednak większość wyposażenia świątyni spłonęła. Jeden z parafian oddał nawet swoje życie, próbując ratować krzyż zaprestolnyj, którego nie zdążył już wynieść.
Odbudowę zniszczonej cerkwi prowadził ówczesny proboszcz ks. Teodor Weremiejuk, a następnie od 1991 roku ks. Bazyli Roszczenko. W odbudowie cerkwi uczestniczyli czynnie wszyscy parafianie. Wspólnym wysiłkiem cerkiew wyremontowano, odrestaurowano całe wnętrze świątyni łącznie z nowym ikonostasem i nowymi ikonami. 25 września 1994 roku odnowiona cerkiew została konsekrowana przez Metropolitę Bazylego. W tym samym roku w obrębie posesji, na której znajuje się świątynia parafialna wybudowano stylizowaną studzienkę do święcenia wody.
Ziemia narewska pod koniec XX wieku zrodziła pięciu prawosławnych biskupów: ze wsi Cisy - Metropolitę Bazylego, ze wsi Odrynki - Arcybiskupa Jeremiasza, a z Narwi - Arcybiskupa Abla. Arcybiskup Jakub urodził się w Narwi, zaś matka Arcybiskupa Mirona pochodziła ze wsi Kaczały należącej do parafii narewskiej.
Dane kontaktowe
17-210 Narew